Kripto Paralarda Vergi Var Mı? Nasıl Vergilendirilecek?

Kripto Paralarda Vergi Var Mı? Nasıl Vergilendirilecek?  Kripto para vergisi nasıl ödenir? Kripto para vergisi alan ülkeler, Kripto para vergi ne zaman, 2009 yılında ilk Bitcoin’in piyasa sürülmesi ile hayatımıza giren Kripto paralar, merkezi bir otoriteye sahip olmamaları ve sanal olmaları dolayısıyla, geleneksel bankacılık sistemi dışında yer alan, kriptografik olarak güvenli işlem yapılabilmesi sayesinde kısa zamanda dünya çapında yaygınlaşan, yakın gelecekte belki de fiat paranın yerini alacak yeni ödeme araçlarıdır. Sizin için Kripto Paralarda Vergi Var Mı? sorusuna yanıt aradık.

Türkiye’de Kripto Paralar Vergiye Tabi Mi?

Kripto paraların, günümüz itibariyle Türkiye Cumhuriyeti’nin mali kanunları çerçevesinde tanımı bulunmadığı üzere, kripto para deyince ne anlaşılması gerektiği hakkında hukuki anlamda bir yanıt getirmek olanaksızdır.

Bu sebeple Kripto paralar, henüz yasal bir çerçeveye sahip olmayan ve riskli görülen yatırım enstrümanları olarak görülmektedir. Bu husus Kripto para işlemlerinin vergilenmesi sürecinin nasıl işleyeceği sorunsalını, daha da tartışmalı ve spekülatif hale getirmektedir.

Bu sorunsalın çözüm fikirleri arasında; menkul kıymet, emtia ya da para (döviz) olarak nitelendirilmesi ve buna göre vergilendirilmesi gibi seçenekler değerlendirilmektedir.

Kripto Paralarda Vergi Var Mı? sorusunu sanırım yanıtladık. Şimdi Kripto Paralarda Vergi Var Mı? sorusunun beraberinde getirdiği diğer soru işaretlerini cevaplandırmaya çalışalım.

Kripto Paralar Türkiye’de Vergiye Tabi Olacak Mı?

Eylül 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 2021-2023 Orta Vadeli Programı’na bakıldığında Türkiye’nin de kripto paralar hususuna kayıtsız kalmayacağı ve bu konuda birtakım girişimlerde bulunacağı anlaşılmaktadır. 

Programda konu ile ilgili;  “Dijital olarak satılabilen ve transfer edilebilen, dijital bir değeri temsil eden sanal varlıklar kullanılarak yapılan işlemlerin vergilendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecek, bu varlıkların suçun finansmanında kullanılmasının önlenmesine yönelik bir takip mekanizması tesis edilecek” şeklinde bir madde yeralmaktadır.

Devletin henüz Kripto para kazancının vergilendirilmesi konusunda aldığı bir karar olmamakla birlikte günümüzde, kripto para madenciliği yapanların, aracılık hizmeti vererek komisyon geliri ve alım satım kazancı elde eden şirketlerin vergiye tabi olduğunu belirtmek gerekir.

Kripto Paralar Nasıl Vergilendirilebilir?

Kripto para için düzenlemede bulunan diğer ülkelerin karşılaşmış olduğu gibi Türkiye’nin de önünde iki seçenek bulunmaktadır.

Bunlardan ilki Kripto paraları yeni bir enstrüman olarak tanımlayarak yepyeni bir hukuki alt yapı oluşturmak, bir diğeri ise kripto paraları mevcut yasalar çerçevesinde bir enstrümanın (Menkul kıymet veya Emtia) yasal tanımına dahil etmek sureti ile ele almak olacaktır. 

Emtia (altın, gümüş, buğday vs.) İle Vergilendirme Nedir?

Kullanıcının kripto para alım satım grafiğine bakılarak, süreklilik arzediyorsa mükellef olmaları talep edilir. Bu durumda kullanıcı hem Katma Değer Vergisi hem de Gelir Vergisi ödemek durumunda kalır. 

Eğer kazanç minimal değerlerde ise belli bir rakamın üzerindeki kazançlar için sadece Gelir Vergisi söz konusu olacaktır. 

Günümüzde 40.000 TL’nin üzerindeki düzensiz kârlardan Gelir vergisi talep edilmektedir. 

Menkul Kıymet Değerinde Vergilendirme Nedir?

Bu yöntem ile vergilendirme için Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) bir takım düzenlemelere gitmesi gerekir. SPK kripto paraların bu tanıma uymadığı kanaatinde olduğu üzere menkul kıymet olarak değerlendirmek istememektedir. 

Eğer bu uygulanırsa, tıpkı hisse senedi alım satım kazancında olduğu gibi kaynağından yüzde 10 stopaj kesilmesi söz konusu olacaktır. Kripto para işlem platformlarına “aracı kurum izni” verilecek ve platform kullanıcı adına yüzde 10 stopaj uygulayacaktır. Böylece kripto para işlem platformları vergilendirmede aracı olarak kullanılabilir.

Kripto Paralar Fiat Para Değerinde Kabul Edilir mi?

Kripto paraların regülasyonlar çerçevesinde “para” olarak değerlendirilmesi en düşük ihtimaldir. Bu durumda euro ve dolarda olduğu gibi şahıslar vergi yükümlülüğünden kurtulur fakat Merkez Bankası’nın iş yükü artacağından bu seçenek pek de ihtimal dahilinde değildir.

Bu 3 ana madde kendi içinde başka maddelerle detaylanmaktadır. Henüz kullanıcıların vergilendirilmesi konusunda bir karar verilmemiş olsa da, şirketler alım satım yaptığı ve kazanç elde ettiği sürece, bunu değer artış kazancı olarak beyan etmek durumundadır.

Nihayetinde, kripto paraların vergilendirilmesi konusu, tüm bu ihtimaller çerçevesinde bir karar alınması ve regülasyonların tamamlanması ile netleşecektir.

Kripto Paralar Dünya Genelinde Vergiye Tabi Midir?

Kripto paralar ilk piyasaya çıkışlarından bu yana, yurt dışında da vergisel açıdan çeşitli uygulama ve yaklaşımlarla karşılanmış, bu konuda PwC’nin Ekim 2020 tarihli, yirmiden fazla ülkeyi kapsayan çalışmasında; kripto paraların nasıl vergilendirilebileceğine ilişkin bir kılavuz yayımlanmıştır.

Bu yayımda çoğu ülkenin kripto paraları gelir vergisi açısından, ‘gayri maddi varlık’ veya ‘finansal varlık’ olarak nitelendirdiği görülmüş, fakat kimi ülkelerce ‘emtia’ veya ‘para’ olarak da nitelendirilebildiği sonucu çıkmıştır.

Kripto paraların mevcut vergi kuralları kapsamında ne tür muamele göreceği sorunsalının çözümünde, öncelikli olarak hukuki altyapı hazırlıklarının gerekliliği yatmaktadır.

Kripto paraların değişken ve yeniliğe açık yapısı değerlendirilerek, ilgili mevzuatın bu yenilikleri karşılayabilecek nitelikte, nispeten basit ve sade bir şekilde ortaya konarak düzenlenmesinin önemli olduğu vurgulanmaktadır.

Bu düzenlemeler ortaya konurken, vergi kaçakçılığına imkan tanıyacak planlamaların önüne geçebilmek adına, engelleyici önlemlerin alınmasının gerekliliği de hatırlatılmaktadır.

Devlet Geçmişe Dönük Kripto Para Vergisi Talep Edebilir Mi?

Eğer yeni bir düzenleme gelirse yatırımcıların, önceki Bitcoin veya diğer kripto para kazançlarının vergisini ödemek zorunda kalması söz konusu değildir. 

Kanunların geriye yürümezliği ilkesi dolayısıyla şayet yeni bir düzenleme gelirse, yatırımcıların sadece düzenlemeden sonraki kazançları vergilendirilebilir.

Kripto paralarda vergilendirme var mı? sorunsalını ve gelecekteki vergilendirme seçeneklerini değerlendirdik. Sizin de konu hakkındaki fikirlerinizi almak ve benzeri sorularınıza yanıt bulabilmeniz adına buradayız.